TAURYNA - to kwas 2 - aminoetanosulfonowy, który nie jest ani podstawowym aminokwasem, ani częścią ludzkiego ciała. Powstaje z reakcji glicyny i kwasu gamma - aminomasłowego i pozostaje wolny w tkankach i w krwiobiegu. Jest wykorzystywana w kardiologii, onkologii, diabetologii oraz neurologii. W sporcie natomiast mówi się o jej działaniu antykatabolicznym, anabolicznym i lipolitycznym. Katabolizm, czyli tzw. degradacja białek zachodzi najintensywniej podczas wykonywanej pracy i snu. Kiedy podczas wysiłku wzrasta we krwi poziom wolnych aminokwasów, intensywnie przenikają do mięśni i wytwarzają nowe białka lub regenerują uszkodzone. Podczas długiego wysiłku lub podczas długiej przerwy między posiłkami, enzymy kataboliczne rozbijają białka aby uwolnić zmagazynowane aminokwasy i dostarczyć je innym tkankom i narządom. Organizm transportuje sam azot, który jest odrywany od aminokwasów i przyłączany do kwasu glutaminowego. Tak właśnie powstaje glutamina. Organizm przebudowuje białka i aminokwasy jedynie do momentu uzyskania właściwego poziomu glutaminy niezbędnej do zaopatrzenia tkanek w azot. W gospodarce azotowej tauryna pełni rolę podobną do glutaminy i wspomaga utrzymanie dodatniego bilansu azotowego.
Kolejną funkcją tauryny jest ograniczenie wytwarzanie serotoniny, która działa na mięśnie każdego sportowca podobnie jak hormon kataboliczny. Tauryna ogranicza więc katabolizm wysiłkowy. Tauryna zmniejszając wytwarzanie serotoniny utrzymuje mózg w nieświadomości wykonywanego treningu, organizm nie odczuwa zmęczenia i może długo pracować. W warunkach obciążenia wysiłkiem, tauryna utrzymuje długo wysokie stężenie jonów wapnia w komórkach nerwowych i mięśniowych. Dzięki temu efektowi wykazuje synergizm z kofeiną. Z kolei po wysiłku organizm nasila rozpad białek mięśniowych w celu pozyskania aminokwasów o działaniu detoksykacyjnym: metioniny i cysteiny. Tauryna oszczędza te aminokwasy i hamuje proces degradacji tkanki mięśniowej.
Biochemiczną funkcją tauryny jest sprzęganie kwasów żółciowych przed wydaleniem ich z wątroby. Tworzą się sole kwasów żółciowych czyli kwas taurochlorowy i taurochenodeoksycholowy. Zwiększa to rozpuszczalność kwasów żółciowych a co za tym idzie poprawia ich zdolności emulgujące tłuszcze w świetle przewodu pokarmowego.
Eksperymenty wykazały że tauryna zwiększa wydolność fizyczną i może chronić przed powysiłkowymi uszkodzeniami mięśni. Przy ćwiczeniach występuje zwiększony pobór tlenu i produkcja niebezpiecznych rodników, które mogą doprowadzić do uszkodzenia DNA, co prowadzi do mutacji, które z kolei mogą powodować raka i inne choroby. Tauryna znacząco zapobiega przed uszkodzeniem nici DNA. Tauryna zwiększa również pompowanie krwi przez serce i poprawia właściowści kurczliwości mięśni szkieletowych. Tauryna wpływa na ośrodkowy układ nerwowy. Przypisuje się jej funkcje neuroprzekaźnika. Jest m.in. agonistą receptorów GABA(A). Tauryna miałaby poprawiać funkcje poznawcze i pomagać w nauce poprzez zwiększenie metabolizmu komórek glejowych i, pośrednio, wszystkich neuronów.
Tauryna syntetyczna jest składnikiem dostępnych na rynku napojów energetyzujących, mleka modyfikowanego w proszku dla dzieci, karmy dla zwierząt (m.in. jako niezbędna dla kotów) oraz odżywek dla sportowców zawierających również kofeinę, glukuronolakton i inne substancje.
Organizm ludzki wytwarza niewielkie ilości tauryny w wątrobie, mózgu, jelitach i mięśniach szkieletowych. Jej naturalnym źródłem są szczególnie ostrygi, mięso, ryby, serwatka, soczewica, groch. Niemowlęta karmione piersią otrzymują niezbędną dawkę tauryny w mleku matki[6]. Jest też niezbędnym składnikiem w diecie kotów – jest dla nich aminokwasem egzogennym.
źródła: Bike Board 11-12 2011, Wikipedia, Encyklopedia PWN.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz